سه حملۀ سایبری سنگین در ۲۴ ساعت

در تاریخ ۰۴ آذرماه ۱۴۰۴ (۲۵ نوامبر ۲۰۲۵) خبر سه حملۀ مهم سایبری در نقاط مختلف جهان طی ۲۴ ساعت گذشته ثبت شد که هرکدام مستقیماً به سه سطح خسارت حساس در بیمۀ سایبری مربوط می‌شود: از بین رفتن داده، توقف عملیات، و مسئولیت افشای اطلاعات. حملۀ زنجیره تأمین Sha1-Hulud هزاران مخزن GitHub را آلوده و توکن‌ها و کلیدهای API را سرقت کرد؛ باج‌افزار RansomHouse فعالیت شورای هنر سوئد را متوقف ساخت؛ و بدافزار Atomic یک شرکت خدماتی در سنگاپور را کاملاً فلج کرد. این رخدادها بار دیگر نشان دادند که کشورها و سازمان‌ها با موج جدیدی از تهدیدات «فوق‌سنگین» روبه‌رو هستند و خسارات سایبری می‌تواند به‌مراتب سنگین‌تر از آسیب‌های فیزیکی باشد.

مقدمه

جهان در حال عبور از مرحله‌ای است که حمله سایبری یک «اختلال محدود IT» تلقی می‌شد. امروز حملات سایبری در رده بحران‌های اقتصادی، امنیتی و بیمه‌ای قرار گرفته‌اند. بررسی حمله‌های ۲۴ ساعت گذشته ثابت می‌کند که موج حملات زنجیره تأمین، باج‌افزاری و رمزگذاری داده‌ها به سرعت در حال افزایش است و هزینه‌های ناشی از توقف عملیات (Business Interruption) هر روز سنگین‌تر می‌شود.

روز ۰۴ آذر ۱۴۰۴ / ۲۵ نوامبر ۲۰۲۵ خبر سه رخداد جدی در سطح بین‌المللی طی ۲۴ ساعت گذشته ثبت شد که نشان‌دهندۀ شکنندگیِ زیرساخت‌های دیجیتال حتی در کشورهای پیشرفته است.

۱) حملۀ زنجیره تأمین Sha1-Hulud

آلودگی هزاران مخزن GitHub و خطر نابودی کامل داده

حملۀ Sha1-Hulud یکی از پیچیده‌ترین حملات زنجیره تأمین سال ۲۰۲۵ است. این بدافزار با نفوذ به مخازن GitHub، اقدام به سرقت:

• توکن‌های احراز هویت توسعه‌دهندگان
• کلیدهای API
• اعتبارنامه‌های محیط توسعه و CI/CD

می‌کند.

در صورت ناکامی در استخراج داده، بدافزار وارد مرحله تخریب می‌شود و کل سیستم قربانی را پاکسازی می‌کند.

این نوع حمله سه نوع خسارت سنگین بیمه‌ای را به‌صورت هم‌زمان ایجاد می‌کند:

▪ از بین رفتن داده (Data Loss)

▪ توقف عملیات (Operational Downtime)

▪ مسئولیت افشای اطلاعات (Information Liability)

این یک نمونه کامل از حمله‌هایی است که می‌تواند چندین شرکت را هم‌زمان فلج کند؛ زیرا GitHub بخش حیاتی زنجیره تأمین نرم‌افزار (Software Supply Chain) است.

۲) حملۀ باج‌افزار RansomHouse به شورای هنر سوئد

قفل شدن داده‌های دولتی و توقف خدمات عمومی

در دومین حادثه، گروه باج‌افزاری RansomHouse به زیرساخت شورای هنر سوئد نفوذ کرد و داده‌های دولتی را به‌طور کامل رمزگذاری نمود. تمام سرویس‌ها از دسترس خارج شدند و سازمان وارد حالت بحران شد.

چنین حملاتی معمولاً موجب خسارت‌های زیر می‌شود:

• BI سایبری (Cyber Business Interruption)
• هزینه‌‌های بازیابی و Incident Response
• هزینه‌های حقوقی و اطلاع‌رسانی عمومی (Public Disclosure)

این اتفاق برای یکی از نهادهای فرهنگی دولت سوئد نشان می‌دهد که باج‌افزارها از حوزه مالی به زیرساخت‌های فرهنگی و اجتماعی نیز رسیده‌اند.

۳) حملۀ Atomic در سنگاپور

فلج شدن یک شرکت خدماتی در یک شب

در سومین رخداد شبانه‌روز گذشته، بدافزار Atomic یک شرکت خدماتی در سنگاپور را هدف قرار داد و تمامی فایل‌های مالی، گزارش‌ها و اسناد مشترک رمزگذاری شد.

نتیجه:

• توقف کامل کسب‌وکار
• قطع دسترسی کارمندان به شبکه
• توقف صدور فاکتور و جریان نقدی
• تهدید به انتشار اسناد مالی محرمانه

در استانداردهای بیمه‌ای، این سناریو دقیقاً یکی از پرتکرارترین و پرهزینه‌ترین خسارت‌ها محسوب می‌شود.

آیا ایران در معرض تهدید مشابه است؟

ایران تاکنون با حملات سایبری «فوق‌سنگین» همچون موارد امروز جهان مواجه نشده است، اما چند نکته مهم وجود دارد:

▪ حمله بزرگ یک سناریوی «حتمی» است؛ سؤال فقط زمان است.

▪ زیرساخت‌های IT قدیمی در بسیاری از سازمان‌های ایرانی آسیب‌پذیرند.

▪ استفاده از نرم‌افزارهای خارجی بدون Patch و Update ریسک را چند برابر می‌کند.

▪ ضعف معماری شبکه و نبود Backup عملیاتی، فرایند بازیابی را بسیار زمان‌بر می‌کند.

از دیدگاه بیمه‌ای، خسارات سایبری معمولاً بدون هیچ آسیب فیزیکی رخ می‌دهند، اما رقم آن‌ها از خسارت یک آتش‌سوزی واقعی هم بالاتر است.

گزارش‌های جهانی نشان می‌دهند:

هزینه بازگشت به فعالیت پس از حملۀ سایبری، بین ۱۰ تا ۱۰۰ برابر بیشتر از هزینه «پوشش بیمۀ سایبری» است.

پیامدهای بیمه‌ای و اقتصادی حملات اخیر

۱) توقف عملیات (Business Interruption)

زمانی که سرویس‌ها از کار می‌افتند، جریان درآمد توسط «وقفه دیجیتال» قطع می‌شود.

۲) هزینه‌های بازیابی (Recovery Costs)

بازیابی زیرساخت، رمزگشایی داده، بازیابی نسخه‌های پشتیبان، Incident Response و Forensics هزینه‌های سنگینی ایجاد می‌کنند.

۳) مسئولیت قانونی و افشای داده

هر نشت اطلاعات می‌تواند منجر به:

• شکایت کاربران
• جریمه‌های قانونی
• احضار سازمانی
• آسیب اعتباری بلندمدت

شود.

۴) خسارت به شهرت (Reputational Damage)

بسیاری از سازمان‌ها پس از حملۀ سایبری تا سال‌ها اعتماد مشتری را از دست می‌دهند.

چرا بیمۀ سایبری به یک ضرورت تبدیل شده است؟

دنیای امروز، دنیای «ریسک دیجیتال» است.

حمله‌ای که فقط چند دقیقه طول می‌کشد، می‌تواند تمام خدمات یک سازمان را برای روزها یا هفته‌ها متوقف کند.

بیمۀ سایبری مانند یک «سیستم پشتیبان مالی» عمل می‌کند و هزینه‌های:

• بازیابی
• توقف عملیات
• افشای اطلاعات
• حقوقی و قضایی
• بازگشت به کسب‌وکار

را پوشش می‌دهد.

در ایران، با دیجیتالی‌شدن سازمان‌ها، این بیمه به‌زودی یکی از سنگین‌ترین پرونده‌های خسارات بیمه‌ای خواهد بود—مشابه روندی که امروز در سوئد و سنگاپور دیده می‌شود.

جمع‌بندی

رخدادهای ۲۴ ساعت گذشته نشان دادند که جهان وارد عصر جدیدی از تهدیدات سایبری شده است؛ عصری که در آن:

• زنجیره تأمین نرم‌افزار می‌تواند آلوده شود
• داده‌های دولتی می‌تواند قفل شود
• شرکت‌های خدماتی می‌توانند در یک شب از مدار خارج شوند

برای ایران نیز این تهدید واقعی است. سازمان‌هایی که هنوز زیرساخت‌های قدیمی دارند یا از سیستم‌های خارجی بدون به‌روزرسانی استفاده می‌کنند، در معرض بیشترین ریسک هستند.

در چنین شرایطی، آمادگی فنی و بیمه‌ای، تنها راه کاهش خسارت است.